ISLANDIA
Informacja o stosunkach gospodarczych z Polską
Informacje ogólne
powierzchnia: | 103 125 km2 | |
ludność: | 320 660 ((2012) | |
głowa państwa: | Prezydent: pan Olaf Ragnar Grimsson | republika o parlamentarno-gabinetowym systemie rządów |
(od 1996r.) | ||
premier | pan Sigmundur David Gunnlausson | od maja 2013 r. |
minister finansów i spraw gospodarczych | pan Bjarni Benediktsson | od maja 2013 r. |
minister przemysłu i innowacji | pani Ragnheidur Elin Arnadottir | od maja 2013 r. |
minister spraw zagranicznych | pan Gunnar Bragi Sveinsson | od maja 2013 r. |
Ambasador Republiki Islandii w Niemczech (również na Polskę) | pan Gunnar Snorri Gunnarsson | |
Ambasador RP w Islandii | Charge d’affaires a.i.: pan Lech Mastalerz |
Sytuacja gospodarcza
Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne gospodarki w latach 2012-2013:
Wyszczególnienie | 2012 | 2013 |
Produkt Krajowy Brutto (% zmiana r/r) | 1,5 | 3,3 |
Eksport ogółem (% zmiana r/r) | 3,8 | 7,5 |
Import ogółem (% zmiana r/r): | 4,7 | 0 |
Saldo na rachunku obrotów bieżących (w relacji do PKB): | -5,4 | 3,9 |
Stopa bezrobocia (%) | 5,5 | 4,5 |
Konsumpcja prywatna (% zmiana r/r): | 2,4 | 1 |
Konsumpcja publiczna (% zmiana r/r): | -1,4 | 1,4 |
Inflacja (CPI): | 5,2 | 3,9 |
Polsko-islandzkie obroty towarowe:
2012 | 2013 | Dynamika | 2014 | |
(%) | (I-II) | |||
Obroty | 175,1 | 169 | 97 | 21,7 |
Eksport | 45,9 | 40,9 | 89 | 6,1 |
Import | 129,2 | 128,1 | 99 | 15,6 |
Saldo | -83,3 | -87,2 | – | -9,6 |
1. Aktualna sytuacja gospodarcza Islandii
Rok 2012 dla gospodarki islandzkiej potwierdził fakt, że kryzys gospodarczy wywołany upadkiem dużej części islandzkiego sektora bankowego przechodzi do historii gospodarczej tego kraju. Na przestrzeni roku 2012 prowadzone przez Ministerstwo Finansów i Spraw Gospodarczych Islandii aukcje obligacji skarbowych spotkały się z zainteresowaniem inwestorów, co potwierdza rosnące zaufanie rynków finansowych do gospodarki i polityki gospodarczej Islandii. Ukoronowaniem tego zjawiska było przyznanie Islandii przez agencję ratingową Moodys poziomu stabilnego w dniu 7 lutego 2013 r. (poprzednio negatywny).
Głównym źródłem wzrostu gospodarczego Islandii w 2013 r. był popyt zagraniczny, napędzany dynamicznie rosnącym eksportem. Popyt wewnętrzny, głównie za sprawą spadku inwestycji, wykazał się jedynie nieznacznie dodatnią kontrybucją we wzrost PKB. Islandzka gospodarka wciąż odczuwa skutki bardzo głębokiego kryzysu, który miał miejsce w tym państwie w 2008 r. i któremu towarzyszył znaczący odpływ kapitału z obiegu finansowego. Aktualnie prowadzona polityka gospodarcza rządu ma na celu zwiększenie zaufania zagranicznych inwestorów do islandzkiej gospodarki, a w dalszej kolejności napływ inwestycji.
2. Ramy prawno – traktatowe
Od momentu wejścia Polski do UE, tj. od 1 maja 2004r. współpraca gospodarcza realizowana jest na podstawie Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) wraz z poprawkami wynikającymi z rozszerzenia EOG o 10 krajów nowo przystępujących (Protokół do EOG w sprawie rozszerzenia wszedł w życie 6 grudnia 2005r.). Z dniem 1 maja 2006 r. Islandia zniosła wszelkie ograniczenia w dostępie do rynku pracy dla obywateli nowych państw członkowskich UE, w tym Polski.
Nie straciły ważności bilateralne umowy między Polską a Islandią, których nie obejmuje kompetencja Wspólnoty, w tym: Umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z 19.06.1998r. ( Dz.U. 1999 nr 79 poz. 890)
16 lipca 2009r. Parlament upoważnił Rząd Islandii do złożenia wniosku o członkostwo Islandii w Unii Europejskiej.
19 października 2009r. Islandia przekazała do Brukseli odpowiedź na tzw. kwestionariusz unijny, czyli pytania Komisji Europejskiej odnośnie wszystkich obszarów negocjacyjnych.
W dniu 27 lipca 2010r. zostały oficjalnie zainicjowane negocjacje akcesyjne z Islandią.
W 2013 r. w wyniku kwietniowych wyborów parlamentarnych powstała centroprawicowa koalicja partii Postępu i Niepodległości, która ma negatywne stanowisko ws. negocjacji i członkostwa Islandii w Unii Europejskiej. 14 września 2013 r. rząd Islandii podjął decyzję o zawieszeniu negocjacji akcesyjnych i rozwiązał zespół ds. akcesji do UE.
3. Polsko-islandzkie obroty towarowe:
Wg danych statystycznych za 2012 r. obroty towarowe między Polską a Islandią wyniosły 175,1 mln EUR. Polski eksport wyniósł 45,9 mln EUR, a import z Islandii 129,2 mln EUR.
Ryby, aluminium nieobrobione plastycznie i drut aluminiowy stanowiły 84.85% całego islandzkiego eksportu do Polski.
Polski eksport do Islandii wykazuje mniejszy stopień koncentracji. Dominującą pozycją są jednostki pływające, produkty mineralne, gotowe artykuły spożywcze oraz wyroby z metali nieszlachetnych.
Wg wstępnych danych statystycznych za 2013 r. obroty towarowe między Polską a Islandią wyniosły 169,0 mln EUR (spadek o 3% w porównaniu z 2012 r.). Polski eksport wyniósł 40,9 mln EUR (spadek o 11% w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego, kiedy to eksport wyniósł 45,9 mln EUR), a import z Islandii 128,1 mln EUR (wzrost o 1% w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego, kiedy to import wyniósł 129,2 mln EUR).
Dominującym składnikiem polskiego eksportu do Islandii w 2013 r. były: koks i półkoks (12,6% całości polskiego eksportu do Islandii), kukurydza (8,2%), papierosy (6,8%), pozostałości z ekstrakcji oleju sojowego (6,4%), sztaby i pręty z żeliwa (5,6%), aparatura odbiorcza dla telewizji (4,2%), elektrody węglowe (3,8%), pszenica (3,7%), pojazdy mechaniczne (2,8%). Główną tendencję spadkową po stronie eksportu zanotowały statki i jednostki pływające.
W odniesieniu do importu obserwujemy jego koncentrację wokół aluminium (50,9% importu ogółem) oraz ryb (26,9%).
4. Współpraca inwestycyjno-kapitałowa.
Inwestycje islandzkie w Polsce w 2012 r. wyniosły prawie 50 mln EUR. Inwestorem są firmy Horn Invest hf., Promens hf. i the Enterprise Investment Fund (EIF), które inwestują w produkcję gumy i plastiku oraz firma Bakkavor, która uruchomiła w Polsce własny zakład przetwórstwa ryb i firma Lysi, która ma swoje przedstawicielstwo w Polsce sprzedające tran leczniczy.
Inwestycje polskie w Islandii praktycznie nie istnieją.
5. Dostęp do rynku
Wzajemny handel pomiędzy Polską a Islandią po naszej akcesji do UE opiera się na Umowie o Europejskim Obszarze Gospodarczym wraz z poprawkami wynikającymi z rozszerzenia EOG o 10 krajów nowo przystępujących. Umowa wraz z poprawkami jest stosowana prowizorycznie od 1 maja 2004r. (weszła w życie 6 grudnia 2005r.).
W związku ze zmianą reżimu handlowego w handlu z Islandią, wynikającą z akcesji Polski do UE:
– w odniesieniu do handlu artykułami przemysłowymi z Islandią, to jego zasady zostały w ramach Umowy o wolnym handlu Polska-EFTA wynegocjowane na wzór umów o wolnym handlu jakie Unia Europejska zawarła z państwami EFTA (w przypadku Islandii na wzór Umowy o EOG) tzn. bezcłowy dostęp do wzajemnych rynków. Dzięki temu Polska stając się członkiem Unii Europejskiej zachowała taki sam reżim handlowy z Islandią, jaki obowiązywał przed akcesją, czyli pełną liberalizację wzajemnego handlu artykułami przemysłowymi. W tym zakresie nie wystąpił problem przenoszenia koncesji.
– w odniesieniu do handlu artykułami rolnymi strona polska w ramach negocjacji w sprawie rozszerzenia Europejskiego Obszaru Gospodarczego przyjęła warunki handlu artykułami rolnymi przetworzonymi określone w Protokole 2 i Protokole 3 Umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Są one zbliżone do warunków określonych Protokołem A do Umowy o wolnym handlu Polska-EFTA.
– w odniesieniu do handlu artykułami rybnymi wzajemny handel UE – Islandia został rozszerzony o kontyngent wynegocjowany w ramach rozszerzenia EOG. Dodatkowy kontyngent przyznany jest jednak wszystkim członkom UE.
Z dniem 1 maja 2006r. Islandia zniosła wszelkie ograniczenia w dostępie do rynku pracy dla obywateli nowych państw członkowskich UE, w tym Polski.
Bardzo dobra atmosfera polityczna i doskonała dotąd współpraca gospodarcza stanowią dobrą podstawę do dalszego wzrostu wzajemnej wymiany handlowej, aczkolwiek po stronie islandzkiej występują naturalne bariery ograniczające w postaci niewielkiego z natury popytu wewnętrznego i mało zróżnicowanej podaży na eksport oraz relatywnie dużych kosztów transportu.
Ograniczony zakres asortymentowy produkcji islandzkiego przemysłu powoduje, że znaczna część małych ilościowo potrzeb konsumpcyjnych i inwestycyjnych społeczeństwa zaspokajane jest w drodze importu. Jest to szeroka asortymentowo gama produktów, ale o ograniczonej liczbą ludności wielkości popytu . Stwarza to konieczność organizacji łączonych dostaw szeregu artykułów konsumpcyjnych (codziennego i trwałego użytku) w ramach jednej wysyłki.
6. Polskie placówki ekonomiczno-handlowe
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Oslo
Uranienborg Terrasse 11
0351 Oslo 3 Norway
Tel: : (00 472-2) 60 24 48, 60 24 49
Fax: (00 472-2) 56 53 81
E-mail: oslo@mg.gov.pl
Strona internetowa: http://www.oslo.trade.gov.pl
Wydział Polityczno – Ekonomiczny Ambasady RP w Oslo
OLAV KYRRES PLASS 1
0244 Oslo Norway
Tel: (0047) 24 110 850/851/852/870
Fax: (0047) 22 444 839
E-mail: oslo.info@msz.gov.pl
Strona internetowa: www.oslo.msz.gov.pl
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Reykjaviku
Reykjavik
Borunnartun 2, 105
Tel: +354 520 50 50
Faks: +354 511 11 20
E-mail: reykjavik.ifo@msz.gov.pl
Strona internetowa: www.reykjavik.msz.gov.pl
Źródło: materiały pochodzą ze strony : mg.gov.pl
fot: freeimages.com